TOESPRRAAK TER GELEGENHEID
VAN DE HERINSPELING VAN HET ORGEL OP 2 OKTOBER 2009
Kathedraal Sint-Maarten
en Sint-Niklaas - Ieper
Hieronder de toespraak van Michel Deforche, voorzitter
van de Kerkfabriek
"Mijnheer de burgemeester
Geachte schepen
Geachte
mevrouw de voorzitter
Mijnheer Bode , ere-voorzitter van de kerkfabriek
Mijnheer
de stadssecretaris
Directeur Dirk Viaene,
Beste genodigden
Namens
deken Roland Hemeryck en namens de leden van de kerkfabriek van Sint-Maarten en
Sint-Niklaas heb de eer U allen zeer welkom te heten naar aanleiding van de herinspeling
van het orgel van de gewezen Sint-Niklaaskerk.
Ik zou bijna zeggen: de kogel
is door de kerk maar ik denk dat deze uitspraak in de vredesstad Ieper en gezien
ook de slechte ervaringen die we in deze kerk met kogels hebben gehad , wel niet
op zijn plaats zou zijn.
De restauratiewerken aan het orgel zijn thans voltooid
en vandaag beleven wij binnen het kerkgebeuren in deze stad wel een historisch
moment.
Laat me toe wat naar de geschiedenis van het orgel terug te gaan.
Het orgel werd onder massale belangstelling ingewijd op vrijdag 19 september 1986
door E.H Kannik Paul Depuydt, secretaris van het Bisdom Brugge. Het werd gebouwd
door de bekende firma Loncke uit Kortemark en werd door kenners van toen betiteld
als een echt juweel. Zoals jullie kunnen vaststellen , staat dit echt juweeltje
hier in nu al zijn glorie terug. In het jaar 1986 waren er twee belangrijke redenen
om de Sint-Niklaaskerk van een nieuw barokorgel te voorzien.
Een eerste
reden was het feit dat het bestaand orgel versleten was tot op de pijp (tot op
den draad), maar de tweede voorname reden was eigenlijk dat de kerk beschikte
over een kwalitatief zeer hoogstaand zangkoor met internationale uitstraling.
Ja
mensen , het gaat hier inderdaad over het Sint-Niklaas Mannenkoor (23 jaar geleden
!) In een gevarieerd orgelconcert gaf Stephan Dombrecht, ere-leraar aan het muziekconservatorium,
en ere-organist uit Oostende bij de wijding van het orgel het beste van zijn talenten
om een ongekende virtuositeit ten beste te geven en om de onmetelijke mogelijkheden
van dit orgel te bewijzen. Dirigent Hendrik Moerman en de leden van het Sint-Niklaas
Mannenkoor hebben toen in 1986, in enkele weken tijd de orgelbegeleiding voorbereid
en uitgevoerd op een manier die nu nog tot de verbeelding spreekt van de mensen
die het toen hebben meegemaakt. Vandaag is het Sint-Niklaas Mannenkoor nog steeds
springlevend, al zijn de mannen wel wat ouder geworden, maar zingen doen ze nog
als de beste. Hendrik Moerman is nog steeds de drijvende kracht achter het koor.
Tussenin wil ik U nog vertellen dat het koor woensdagnamiddag zeer gastvrij
ontvangen werd in de ambtswoning van Gouverneur Paul Breyne te Brugge en dat dirigent
Hendrik uit handen van de gouverneur een uitzonderlijke en hoge onderscheiding,
mocht ontvangen nl de gouden provinciale medaille wegens 50 jaar inzet voor het
koor en voor de Ieperse gemeenschap. Ge moet het toch maar doen. Ge moet het toch
maar 50 jaar uithouden. Hartelijk proficiat Hendrik. Straks zal het Sint-Niklaas
Mannenkoor bij deze gelegenheid enkele bekende liederen ten beste geven. Beste
dank voor uw spontane medewerking.
Nu terug naar het orgel.
Beste
vrienden , het orgel heeft bij de start, zeer veel financiële offers gevraagd,
niet alleen vanwege de gemeenteoverheid die toen een belangrijke doorgeeflening
heeft verstrekt maar tevens en ook in belangrijke mate vanwege de talrijke particuliere
weldoeners.van de Sint-Niklaas parochie.
Ik wil toch in eerste instantie
Pastoor Jozef Vanoverschelde,zaliger in herinnering brengen die zich zo hard heeft
ingezet voor de installatie en het behoud van het orgel en in tweede instantie
zoveel gelovigen uit de parochie die met een warm hart ernstige financiële
bijdragen hebben geleverd om de aankoop van dit orgel mogelijk te maken. Ook het
koor heeft toen ,rekening gehouden met de eigen financiële mogelijkheden,
een belangrijke financiële bijdrage geleverd. Belangrijk is voor ons , dat
we thans de mogelijkheid hebben om al deze mensen nog eens extra en van harte
te bedanken voor hun milde giften. We kunnen vandaag bewijzen dat Uw financiële
inspanningen niet nutteloos zijn geweest en dat zoveel mensen vanaf vandaag opnieuw
kunnen genieten van de hemelse klanken van het gerestaureerd orgel, dat eigenlijk
nog een beetje als jullie eigendom mag worden aangezien.
Vrienden,
waarom is de heropbouw van het orgel pas nu gerealiseerd?
We hebben
inderdaad wel een beetje tijd nodig gehad om het orgel opnieuw een plaats te geven
dat het verdiend. Na de sluiting van de Sint-Niklaaskerk in september 1994 ,werd
het orgel door de firma Lonke uit Kortemark deskundig ontmanteld en voorlopig
ondergebracht in de kapittelzaal van onze kerk. Eerst hebben wij de restauratiewerken
in de huidige proosdijzaal voor een groot deel willen uitvoeren om het orgel van
het stof en van de problemen die met bouwwerken gepaard gaan, te vrijwaren en
om het een definitieve plaats te geven in deze prachtig vernieuwd zaal. De restauratiewerken
in deze zaal zijn bijna voltooid ,buiten het plaatsen van 2 glazen deuren en het
installeren van een aangepaste verwarming. Deze werken hebben een tiental jaren
in beslag genomen gezien de kerkfabriek deze werken met eigen financiële
middelen heeft willen realiseren om niet opnieuw beroep doen op de financiële
bijdragen van de stad Ieper.
Het orgel werd vanaf 2008 ,na een rustperiode
van 15 jaar heropgebouwd door de Heer orgelbouwer Stefaan Loncke, samen met zijn
vader Gabriel Loncke. Stefaan zal in een kort woordje wat meer technische uitleg
zal geven over de eigenlijke opbouw en restauratie van dit mooi orgel.
Welke
toekomst zien we nu voor het orgel ?
Vanaf heden zal onze huisorganist
Jozef Moerman het Sint-Maartensjeugdkoor tijdens de vele repetities met dit orgel
kunnen begeleiden. Ik ben zeker dat Jef één van de gelukkigste mensen
is in deze zaal. In zijn stoutste dromen is hij wellicht veel met dit orgel bezig
geweest. Hij heeft de heropbouw gevolgd van het begin tot het einde. Jef, dit
speeltje is U zeker gejeund. Vanzelfsprekend staat het orgel steeds ter beschikking
van het Sint-Niklaas Mannenkoor dat ook over onze volledige infrastructuur kan
beschikken. De stedelijke academie voor Muziek en Woord zal de leerlingen organisten
eveneens met dit orgel de nodige vakkennis kunnen aanleren. De leraar , de heer
Ronsse is ook zo vriendelijk geweest om ons deze avond van zijn vakkennis te overtuigen.
Beste vrienden, daarmee wil ik eindigen. Nogmaals onze gemeende dank voor
uw aanwezigheid, voor Uw sympathie voor dit orgel. Wij wensen U graag nog een
mooi en plezant verloop van de avond toe. Dank aan iedereen die tot de organisatie
van deze viering heeft bijgedragen. "
M. Deforche
Voorzitter Kerkfabriek
- Sint-Maarten en Sint-Niklaas.

Foto:
Roland Meulebrouck.
Foto's
en teksten die niet voldoen aan deze voorwaarden zullen systematisch geweigerd
worden.