Op
zaterdag 21 november werd tijdens de Dag van de Natuur in Woesten, een deelgemeente
van Vleteren, de aanzet gegeven voor de beplanting van een speelzone in het Wippehoekbos.
Het terrein voor het speelbos, dat langs een insteekweg van de Burgweg in Woesten
ligt, is een akkerlandperceel van 3,9 hectaren. Er werden 1.125 bomen en struiken
aangeplant door vrijwilligers. Het ontwerp voor het speelbos is opgemaakt door
de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). De jeugdraad van Vleteren gaf eerder haar instemming
voor het project. Deze plantactie was een samenwerking tussen de gemeente Vleteren,
de VLM, het ruilverkavelingscomité Woesten, het MOS-team 'Onze Ark' en
De Lovie.
Westhoek.be ging langs voor enkele foto's.
De organisatie
had gezorgd voor een goede bewegwijzering zodat we het gemakkelijk vonden.



Zicht
op het nieuwe terrein waar diverse heuvels werden aangelegd om het de kinderen
binnen enkele jaren naar hun zin te maken.

Een
van de afwateringskanalen.


Zicht
op de parkeervoorzieningen.

Enkele
jaren geleden werd reeds 10 hectare ingericht als bos.




Een
kaartje van het bos. Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.

Een
detail van de nieuwe zone. Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.

Spaden
en handschoenen liggen erbij. Wellicht is het planten gedaan.

Enkele
van de kinderen die meegewerkt hadden.

Er
werd koffie en warme chocolade geserveerd.

En
je kon er ook Sinterklaaskoeken krijgen.

Enkele
kinderen plaatsen zich voor de foto.

En
ze staan er allemaal.



Schepen
Stephan Mourisse was de eerste spreker. Hij had het over de voortreffelijke manier
van inspraak die de gemeente en jeugdraad hadden gekregen bij de realisatie van
het Wippehoekbos.


Behoorlijk
was belangstelling in het gelegenheidstentje.




Proficiat
!

Frank Debeil
van de Vlaamse Landmaatschappij was de tweede spreker.

"Beste
aanwezigen,
Mag ik jullie op mijn beurt, namens het ruilverkavelingscomité
Woesten en de Vlaamse Landmaatschappij, welkom heten op deze afsluitende persconferentie
van de Dag van de Natuur. Hier op deze plek, in de ruilverkaveling Woesten, hebben
we vandaag met een groep vrijwilligers een deeltje van de toekomstige speelzone
van het domeinbos Wippehoek aangeplant.
Voor mijzelf heeft de Dag van de
Natuur een wel heel bijzondere betekenis. Samen met enkele mensen uit de regio
Tielt was ik medegrondlegger van deze "doedag", die ondertussen in heel
Vlaanderen wordt georganiseerd. Het opzet van de Dag van de Natuur was, en is
nog steeds, om zo veel mogelijk vrijwilligers actief te laten meewerken aan natuur-
en landschapsbeheer in het landelijk gebied. Voor mij was het vandaag de 31e keer
op rij - dat ik, ditmaal met de spade in de hand, meewerkte aan de Dag van de
Natuur.
Het was en is nog steeds mijn overtuiging dat het aanplanten van
bijv. een nieuwe knotbomenrij niet enkel voor de natuur een goede zaak is, en
dus bijv. het steenuiltje ten goede komt, maar dat dit ook een belangrijke bijdrage
levert aan de landschappelijke kwaliteit en de belevingswaarde van het landschap.
En ook daar is er behoefte aan. Dit zien we duidelijk op zonnige zondagnamiddagen,
wanneer een belangrijk deel van de bevolking op de fiets springt om actief te
genieten van het landschap (en en passant uiteraard ook van een of andere drankgelegenheid).
Het plantproject van deze namiddag, hier in Woesten, heeft betrekking op
een 4 ha groot toekomstig speelbos dat binnen een aantal jaren het "habitat"
wordt van de spelende jeugd van Vieteren. Er is hier resoluut gekozen om niet
de natuur maar de mens - het kind - centraal te zetten. Dat een dergelijk project
wordt uitgevoerd in het kader van de ruilverkaveling hoeft u niet te verwonderen.
Wij zijn er al jaren van overtuigd dat ruilverkaveling zich heeft aangepast en
geëvolueerd is van een sectoraal landbouwinstrument naar een meer eigentijds
instrument voor plattelandsinrichting. De landbouw is prioritair gebleven, maar
bij de inrichting van het landelijk gebied gaat ook aandacht naar natuur, landschap,
recreatie en erfgoedwaarden.
Zo zijn in de ruilverkaveling Woesten nogal
wat nieuwe recreatieve paden aangelegd en verspreide landschappelijke beplantingen
uitgevoerd. Voor deze laatste is een beheerplan in opmaak, zodat na de waarborgperiode
het beheer van de beplantingen is verzekerd. De coördinerende rol van de
regionale landschappen West-Vlaarnse Heuvels en IJzer en Polder, en de financiële
ondersteuning van de Provincie West-Vlaanderen, zijn toonaangevend in Vlaanderen.
Zonder deze steun zou de klus voor de kleine Westhoekgemeenten wellicht moeilijk
te klaren zijn.
De ruilverkaveling Woesten is ook de eerste West-Vlaamse
ruilverkaveling waar op grotere schaal aan landschapsherstel is gedaan via herbebossing.
Immers, tot een 100-tal aar geleden waren de zware kleigronden in het deel van
de ruilverkaveling tegen de vallei van de Poperingevaart bedekt met bos. Dit is
de zone waar we ons nu bevinden. Een belangrijk deel hiervan sneuvelde al in de
Eerste Wereldoorlog.
Ruim
15 ha landbouwgronden werden door de ruilverkaveling toebedeeld aan het Agentschap
voor Natuur en Bos. Behalve de gronden langs de Poperingevaart, die ingericht
zijn en natuurgericht beheerd worden als valleigrasland, zijn de meeste gronden
in de loop van 2007-2008 bebost. Op de Dag van de Natuur van 2007 werd er hier
reeds een aanzet gegeven van de aanleg van het domeinbos Wippehoek. De bebossing
zelf gebeurde met middelen van de ruilverkaveling.
Voor de bebossing van
een grote akker van ruim 4 ha die aansluit op het Wippehoekbos werd nog even getemporiseerd.
De aanleg van een speelbos was eerder voorzien in de Beukenhoek ten noorden van
Woesten. Toen bleek dat het toekomstige speelbos wel eens zou kunnen worden afgesneden
van het dorp door de aanleg van de nieuwe weg leper-Veurne, werden de plannen
opgeborgen.

Het
Wippehoekbos vormde mogelijks een alternatief. Het Agentschap voor Natuur en Bos
was als eigenaar-beheerder snel gewonnen voor een gedeeltelijke functiewijziging
en de bal ging aan het rollen. Het voorstel van inrichting van een speelzone in
een deel van het toekomstige, openbare domeinbos Wippehoek werd voorgesteld aan
en goedgekeurd door de gemeentelijke jeugdraad van Vleteren op 24 febr. 2006.
Het ontwerp werd opgemaakt door de Vlaamse Landmaatschappij in de loop
van de maanden mei-juni 2007. Hiertoe werd voor de betrokken doelgroepen op 4
mei 2007 een brainstorm georganiseerd. Na een inspirerend bezoek aan de speelzone
van het Tortelbos in leper, mochten de jeugdverenigingen, de school van Woesten
en vertegenwoordigers van de gemeente, ANB en het Regionaal Landschap West- Vlaamse
Heuvels zelf een speelbos van hun dromen op plan uittekenen. Op basis van hun
input maakte de VLM een voorontwerp op dat de belangengroepen opnieuw konden becommentariëren.
Dit proces noemt men "participatief' ontwerpen. Ook voor ons was dit een
- achteraf gezien - geslaagd experiment.
Wat het resultaat is geworden,
kunnen jullie duidelijk zien aan de overkant van de straat. Bij de uitbouw van
de speelzone is gewerkt met de elementen water en reliëf. In het planconcept
van de speelzone is de bestaande centrale afwateringsgracht uitgebouwd als hoofdstructuur.
Het element water werd versterkt door de gracht op verschillende plaatsen te verbreden.
Over deze waterstructuur slingert zich een nieuwe reliëfstructuur die gevormd
wordt door een twee meter hoge berm die op drie plaatsen uitmondt in een hogere
speelheuvel van 3 à 4 m. Deze heuvels zijn omgeven door water en verwijzen
naar de kenmerkende historische hoeven in de streek met omwald opper- en neerhof
. Vandaag is dus een deeltje van het speelbos aangeplant. Nadat de resterende
beplantingen straks zullen uitgevoerd worden, zal een afwisseling van open en
gesloten zones leiden tot de nodige variatie. In de groenstructuur zullen we drie
grote open ruimtes herkennen. Ze doen dienst als verzamel- en speelruimte. De
grote open ruimte aan de ingang fungeert mede als ontvangstzone en krijgt een
intensiever maaibeheer zodat er o.m. ook balspelen kunnen plaatsvinden. De andere
open ruimtes zullen extensiever worden beheerd.
In de berm ter hoogte van
de speelheuvels zijn enkele speelbuizen aangebracht. Alle overige infrastructuur
zoals bijv. de brugjes en ook het bijhorend meubilair zoals banken, hutten en
de ontvangstconstructie, zullen pas geplaatst worden tegen de opening van het
speelbos. Die is voorzien ergens tussen 2015 en 2018.
De aanplanting van
vandaag vormt dus geen aanzet tot openstelling. De beplanting in het 4 ha grote
speelbos moet zich immers eerst kunnen ontwikkelen. Het is nog lang, en ik weet
dat de jeugd van Vieteren wellicht reeds zit te popelen, maar ik nodig jullie
nu reeds uit voor de officiële openstelling van de speelzone in het domeinbos
Wippehoek over pakweg een 8-tal jaar. Voor de gemeente Vieteren zal dit alvast
een belangrijke meerwaarde betekenen.
Tot slot, aan de provincie West-Vlaanderen
wens ik nog veel succes met de coördinatie op provinciaal niveau van de Dag
van de Natuur. Mijn persoonlijk objectief is 50 jaar ononderbroken deelname; als
me dat lukt, zal ik de gezegende leeftijd van 70 jaar hebben bereikt. Nog 19 jaar
te gaan ... Bedankt en nog een fijn weekend"

Gedeputeerde
Jan Decorte was de laatste spreker van de namiddag.
"Geachte aanwezigen,
Op
deze Dag van de Natuur nemen niet alleen in Vleteren, maar op heel wat plaatsen
in West- Vlaanderen vele vrijwilligers samen de werkhandschoen op voor meer natuur
in hun buurt. Maar liefst 80 natuuractiviteiten, verspreid over 47 gemeenten,
vinden zo vandaag en ook morgen plaats in onze provincie. Werken gaande van het
planten van bomen en struiken, over het knotten van wilgen, het maaien van riet
en grasland, het snoeien van hoogstamfruitbomen, tot het onderhouden van wandelpaden
en herstellen van omheiningen. Een veelheid aan acties die allemaal tot doel hebben
om de West-Vlaamse natuur een handje toe te steken.
Over dat handje toesteken
wil ik het eerst even hebben.
De Dag van de Natuur zet in de verf dat natuur
geen verhaal is van de zaken op hun beloop laten, maar dat er echt wel gewerkt
en 'beheerd' moet worden om de natuur te behouden. Natuurbeheer als menselijke
tussenkomst is niet alleen nodig als herstelmaatregel, maar ook ontzettend hard
nodig om meer verscheidenheid, ofwel biodiversiteit, te bekomen. Dit is van belang
voor de bescherming van typische West-Vlaamse soorten die het moeilijk hebben
of zelfs met uitsterven bedreigd zijn. Op de Dag van de Natuur, maar ook via verschillende
andere initiatieven doorheen het hele jaar, bouwt de Provincie samen met vrijwilligers
en lokale partners mee aan de specifieke leefomgevingen en condities die deze
soorten nodig hebben om te kunnen overleven.
Zoals u wellicht wel weet
maken vele handen licht werk.
In West-Vlaanderen zijn er heel wat organisaties,
elk met hun eigen rol in het ganse Dag van de Natuur-verhaal. Ik overloop ze kort
even:

- De gemeentebesturen
hebben op heden een centrale taak. Lokale milieu-, groen- of technische diensten
fungeren als schakel tussen vrijwilligers en overheid. Gemeenten leveren dikwijls
mogelijke projecten aan (zoals de inrichting van een gemeentelijke groenzone),
maar staan evengoed in voor het vrijmaken van wegen, het voorzien van materiaal
en een werfkeet, tenten en tafels, en zelfs het inzetten van personeel tijdens
de werken, ... Kortom, het lokale bindmiddel tussen de verschillende partijen.
- In sommige regio's zijn er ook regionale landschappen actief.
We hebben er vandaag drie in West-Vlaanderen: Het regionaal landschap Houtland,
het regionaal landschap IJzer en Polder en hier in Vleteren het regionaal landschap
West-Vlaamse Heuvels. Een regionaal Landschap is een organisatie, actief rond
draagvlakverbreding voor natuur, maar ook rond actief landschapsherstel (aanleg
van poelen, houtkanten, hagen, dreven en boomgaarden, ... ). Hun rol situeert
zich in het aanleveren van interessante projecten waar deelnemers van de Dag van
de Natuur aan kunnen participeren.
- Zoals u daarstraks ook kon vernemen
is ook de Vlaamse Overheid via verschillende wegen betrokken partij. Concreet
in dit geval gebeurt de realisatie van het project door het ruilverkavelingscomité
Woesten in samenwerking met het Agentschap voor Natuur & Bos (ANB), dat elke
dag streeft naar meer en betere bossen, natuur en groen.
Naast de
overheid zijn ook de talloze vrijwilligers die het 'echte' werk leveren.
- Voor
de Gezinsbond staat de Dag van de Natuur symbool voor een duurzame samenleving,
waarbij de ene generatie de aarde in een goede staat wenst door te geven aan de
volgende. Zeer prille gezinnen worden daarom van bij de start uitgenodigd om deel
te nemen aan de aanplant van een geboortebos. Baby's krijgen een heuse geboorteboom,
jonge kinderen die helpen planten krijgen een 'boomdiploma'. Zo dragen jonge gezinnen
met een symboolactie bij tot een duurzamere samenleving.
Het planten van
geboortebomen is een oud gebruik uit vele culturen. In sommige gevallen staat
zelfs beschreven dat de moederkoek mee in het plantgat werd gestopt. Het gebruik
moest een goede start voor zowel kind als boom betekenen. De geboorteprojecten
betekenen ook ieder jaar een ontmoeting tussen vele jonge gezinnen onderling.
De vele afdelingsbesturen die hieraan meewerken zorgen voor een kop warme soep,
koffie, warme wijn of een lekker aperitief... . Vaak is er voor de kinderen ook
wat animatie voorzien. Kortom, de Gezinsbond maakt er een 'gezinsvriendelijk'
gebeuren van.
- Zeer onmisbaar in gans het verhaal zijn de West-Vlaamse
natuurverenigingen. De grootse groep zijn de lokale afdelingen van Natuurpunt,
die zo'n 16.000 ha natuur beheren in Vlaanderen. Het dagdagelijks beheer van al
die natuurgebieden is grotendeels vrijwilligerswerk. Hierbij zijn vele duizenden
vrijwilligers, jaar in jaar uit, op één of andere manier betrokken
Tijdens de 'Dag van de Natuur' wordt dit vrijwilligerswerk, dat meestal weinig
tot geen weerklank krijgt, in de kijker gezet. Want zonder vrijwilligers, geen
prachtige natuur(reservaten).
Tot daar de puzzelstukken. De Provincie
probeert die allemaal bij elkaar te brengen en te houden. Dit alles omvat het
bijeenbrengen van de stuurgroep met alle partners, het bijeenbrengen van de activiteitenagenda
en de gezamenlijke promotionele ondersteuning. Er wordt ook samengewerkt met aankondigingen
van lokale activiteiten in het respectievelijke streeknieuws. De Provincie bezorgt
iedere deelnemer een educatief aandenken aan zijn inspanning voor de natuur. Dit
jaar bestaat dit aandenken uit mooie vlinderzoekkaarten en boombladwijzers, deze
laatste werden gesponsord door het Agentschap voor Natuur en Bos.
De Dag
van de Natuur staat niet alleen voor noeste arbeid. De kennisoverdracht van 'natuurfreak'
op 'natuurliefhebber' is eveneens een belangrijk ingrediënt van de Dag van
de Natuur. Mensen komen niet alleen om actief kennis te maken met diverse beheeractiviteiten,
maar grijpen deze gelegenheid net zo goed aan om iets bij te leren over de natuur
of om mooie stukjes natuur in de eigen omgeving, waar men misschien niet eens
het bestaan van vermoedde, te ontdekken. Naast deze honger naar kennis en het
besef dat de natuur, ons vandaag meer dan ooit nodig heeft, is het vaak ook nog
eens de gezelligheid die mensen lokt naar de vele activiteiten van de Dag van
de Natuur. Samen werken in de natuur is immers puur genieten, en dat genieten
is uiteraard minstens zo belangrijk als werken.
Kortom, mag de eenendertigste
editie van de Dag van de Natuur een opkikker zijn voor de West-Vlaamse natuur
dankzij de (buiten)natuurlijke inspanningen van al die vrijwilligers die er voor
zorgen dat we straks, te voet of met de fiets, terug volop kunnen genieten van
de West- Vlaamse natuur."
Guido Decorte Gedeputeerde voor leefmilieu,
natuur & landschappen

Burgemeester
Willy Mostaert was een aandachtige toeschouwer. Hij neemt per 31/12/2009 afscheid
als burgemeester van Vleteren.
Foto's
en teksten die niet voldoen aan deze voorwaarden zullen systematisch geweigerd
worden.